Hasło „Doceń wodę!” – jest tematem przewodnim tegorocznego Światowego Dnia Wody. W dniu dzisiejszym pragniemy zwrócić szczególną uwagę jak ważnym i cennym jest zasobem.Woda jest źródłem życia, jest potrzebna dla każdego z nas, dla środowiska, gospodarki, rolnictwa. Bez wody nie byłoby życia na Ziemi.
Fot. Wody Polskie
Należymy do krajów o najmniejszych zasobach wodnych w całej Unii Europejskiej. Na jednego mieszkańca Polski przypada 1600 m3 wody na rok – jest to uśredniony podział zasobów wodnych naszego kraju przypadających na jednego mieszkańca z uwzględnieniem wszystkich potrzeb, w tym zapotrzebowania przemysłu oraz energetyki. Z racji tego nie możemy pozwolić sobie na marnowanie wody, szczególnie w czasach gwałtownych zmian klimatycznych i ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak susza i powódź, kiedy to nie możemy efektywnie korzystać z dobra jakie nam oferuje.
W Wodach Polskich realizujemy odpowiedzialną i zrównoważoną gospodarkę wodną. Mamy trzy główne cele: zapewnienie bezpieczeństwa powodziowego, niwelacja skutków suszy oraz troska o dobrą jakość wód. Podejmujemy działania, które ważą potrzeby gospodarki oraz środowiska naturalnego.
Ważne by nauczyć się jak przychwycić wodę, kiedy jest jej za dużo, i zatrzymać ją na czas, kiedy jej zasoby są zbyt małe. Celem zarówno małej jak i dużej retencji jest zachowanie wody opadowej w miejscu, gdzie ona spadła. Zbiorniki retencyjne gromadzą ją w okresie nasilonych opadów i stanowią rezerwuar wody na czas suszy. To pozwala na przetrwanie wodnym ekosystemom, znacznie spowalnia również procesy suszowe. Zbiorniki retencyjne zmniejszają także ryzyko powodziowe. Budowa małych i dużych zbiorników wodnych ma kluczowe znaczenie dla zmniejszenia skutków skrajnych zjawisk hydrologicznych.
Wody Polskie opracowały też nowatorski projekt poprawy bilansu wodnego na terenach rolnych, polegający na zarządzaniu retencją korytową, odtworzeniu przybrzeżnych rozlewisk rzecznych, budowie lub odbudowie zastawek na rowach melioracyjnych. Ponadto w ramach naszych działań wprowadzamy i promujemy również rozwiązania z zakresu małej retencji, która lokalnie wspomaga bilans wodny. Rekomendujemy na przykład odtwarzanie oczek wodnych, stawów i innych niewielkich zbiorników. W miastach dodatkowo polecamy innowacyjne i skuteczne rozwiązania, takie jak studnie chłonne, ogrody deszczowe i inne systemy, które spowalniają odpływ wód opadowych i również służą retencji. Na wsi namawiamy do korzystania z rozwiązań starych i sprawdzonych, takich jak zadrzewienia śródpolne, które aż o ¼ zwiększają wilgotność gleby na polach. Oprócz działań z zakresu małej retencji, konieczna jest budowa dużych zbiorników wodnych, które zapewniają bezpieczeństwo wodne dla całych regionów.
W naszym Gospodarstwie skupiamy się na kompleksowym, odpowiedzialnym i perspektywicznym podejściu do gospodarowania wodami. Zależy nam na kształtowaniu świadomości społecznej, że woda jest najwyższym dobrem, o które należy się troszczyć zarówno na poziomie indywidualnym, lokalnym, jak i krajowym. Dlatego w ramach naszych działań ogromny nacisk kładziemy na edukację wodną.
Współpracujemy ze szkołami, organizując „wodne warsztaty” dla uczniów będących na różnym poziomie zaawansowania wiedzy. Racjonalne gospodarowanie wodą, problem suszy i powodzi to tylko niektóre zagadnienia z zakresu wodnej edukacji, jakie realizujemy w placówkach oświatowych.
W szkolnym programie edukacji wodnej informujemy m.in. jak ważną rolę pełni woda w przyrodzie i życiu człowieka. Jako podstawowy element przyrody decydujący o istnieniu życia na Ziemi, główny składnik wszystkich organizmów żywych (zwierzęta - płyny ustrojowe, rośliny - tkanki miękiszowa i przewodząca), ma znaczący wpływ w kształtowanie klimatu oraz pełni rolę krajobrazotwórczą.
Ważnym zagadnienie które poruszamy jest zdefiniowanie czynników i działań negatywnie wpływających na jakość i stan zasobów wodnych zarówno w skali lokalnej jak i globalnej. Wskazujemy nowoczesne sposoby i technologie ochrony, oszczędzania oraz oczyszczania wody. Uczulamy jak oszczędnie korzystać z niej w gospodarstwie wodnym.
Ponadto szczególną uwagę poświęcamy działaniom minimalizującym skutki suszy i powodzi. Zwracamy uwagę właśnie na działania zwiększające retencję, czyli sposoby gromadzenia zasobów wodnych i przetrzymywania ich przez dłuższy czas. Wyjaśniamy jak nieoceniona jest rola obszarów podmokłych: torfowisk, bagien i sezonowych rozlewisk w retencji i zachowaniu różnorodności biologicznej na tych obszarach. Wdrażamy ideę tworzenia: łąk kwietnych, ogrodów deszczowych, zielonych dachów oraz ażurowych chodników.
Łąka kwietna w Dolinie Bystrzycy, fot. Wody Polskie
